Во рацете држите обична спојувалка за хартија, што можеш да направиш со неа?

Ако ова прашање му го поставите на дете, ќе добиете најмалку 50 идеи – (обетка, прстен, белегзија, мини-катапулт за хартиени топчиња, антена за играчка автомобил, кука за закачување мали предмети, стапче за мини-знаме, лопатка за мини-градина, патека за мравки, клуч за отварање мала кутија, алатка за цртање кругови со конец, кука за обетки, алатка за моделирање глина/пластелин, магичен стап за кукли, алатка за правење дупки во мек материјал, закачалка за хартиени фигурки, мини-копје за акциони фигури, времена спојка за искинато јажиња, фрлач на мали гумени ластици, рачка за мало капаче, детектор за магнети, тајно оружје за игра со шпиони, мини-лесна стапчиња за балансирање, помошен алат за отворање пакетчиња....). Ние големите, пак, нема да дадеме повеќе од 5 идеи како што е: спојување на хартија, држач за клучеви, закачалка за слики, алатка за вадење SIM картичка од мобилен телефон, кука за организирање кабли (имаш некоја идеја плус пиши ми во порака на Instagram, Facebook, LinkedIn и добиј си подарок). Ова го покажува познатото истражување за дивергентно размислување на J.P. Guilford (1967), кое ја нагласува природната креативност кај децата и како таа опаѓа со возраста.

Слично, истражувањето на George Land за NASA (1968) покажало дека 98% од 5-годишните деца покажуваат генијално ниво на креативност. Но, со текот на годините, таа бројка опаѓа – на 10 години само 30% од децата остануваат креативни, на 15 години тој број е уште помал и е само 12%, а кај возрасните (просечно 31 година) само 2%. Ова значи дека креативноста не се губи, туку се потиснува од образованието, општеството и стравот од грешки.

Креативноста: Вештина за живот

Креативноста не е само уметност или талент – тоа е вештина за живот, бидејќи животот е постојано справување со промената која креира предизвици/проблеми (или како што јас сакам да ги викам во играта #КакоМОЖЕ ситуации) кои бараат решавање. Без креативност, ние луѓето остануваме заглавени во познатите модели, не гледаме алтернативни решенија и тешко се адаптираме на промените. Напротив, кога го негуваме креативно размислување, ние ја негуваме флексибилноста (злато во NLP методологијата) која не води кон пронаоѓање на #КакоМОЖЕ.

Родителите како катализатори на креативноста

Затоа што креативноста природно постои кај децата, што можеме ние родителите да направиме, од една страна, да ја заштитиме и од друга страна да ја негуваме и развиваме.

✔ Поставување на прашања: Наместо да им ги даваме сите одговори, ние родителите можеме да охрабриме љубопитност преку поставување на прашања „Како би можело ова да се реши?“ или „Дали има и друг начин на кој можеме да го направиме ова?“. Овој пристап помага децата да размислуваат надвор од познатите граници и да бараат решенија. Играта, картите, коцката #КакоМОЖЕ се вежбанки за решавање на проблеми точно преку поставување на „моќни“ прашања кои не носат до поинакви одговори (https://www.youtube.com/watch?v=FHTCPs2gKDo).

✔ Прифаќање на различност: Наместо да ги форсираме децата да размислуваат на „правилен“ начин, ние родителите можеме да ги поддржиме нивните уникатни идеи, дури и кога тие изгледаат необични (секако граница постои, а тоа е да не се повредат).

✔ Охрабрување на грешки: Грешките се дел од учењето. Наместо да ги избегнуваат, тие треба да се прифатат како можност за учење. Дали со тоа што ги спречуваме да грешат, ги спречуваме и да учат? Грешката е негативно обоена во нашето окружување, иако на грешката може да се гледа на суво злато, таа ни дава повратна информација. Со помош на NLP методологијата јас направив промена на мојот начин на гледање на „грешката“ т.е. грешката е повратна информација и ме учи како нешто не треба да го правам. Сега често се потсетувам и себеси и моите деца – ЈАС правам грешка, грешката не ме прави мене!!!

#КЛУБзаРОДИТЕЛИ: Поддршка за родителите и идните генерации

Свеста за важноста на креативното размислување доведе до создавање на Клубот за родители – место каде родителите добиваат поддршка да го поддржат детето да живее со ставот #Благодарам, а размислуваат и делуваат од пристапот #КакоМОЖЕ, а нѐ зошто не. Дете кое ќе биде спремно да влезе во светот на ГОЛЕМИТЕ и таму ќе може да продолжи да си игра и да се забавува како што тоа безгрижно го прави денес, затоа што нема некоја голема разлика од вештините што му се потребни на едно дете во паркот, школскиот двор од оние кои ни се потребни нам во деловниот свет.

? Како Клубот помага на родителите? Ги учи како да бидат активни учесници во процесот на развој на нивните деца, преку конкретни алатки и техники кои ја поттикнуваат нивната независност и критичко размислување. И можеби за мене најважно како да ги подготват децата за светот на ГОЛЕМИТЕ.

? Како Клубот помага на компаниите? Тој индиректно создава идни вработени кои влегуваат во деловниот свет подготвени за решавање на проблеми, со ставот #КакоМОЖЕ наместо „Ова не може! Ние вака не правиме“. Развивањето на оваа вештина уште од рана возраст влијае позитивно на нивната флексибилност, резилиенсто за соочување со предизвиците на работното место.

Креативноста не е луксуз – таа е основа за решавање на животните предизвици. Кога родителите ја негуваат, а децата растат со #КакоМОЖЕ ставот, тие стануваат луѓе кои гледаат можности наместо ограничувања. Ова е и клучната филозофија на Клубот за родители – создавање генерации кои размислуваат иновативно, имаат благодарност за можностите пред нив и активно придонесуваат кон подобро општество.

✨ Кога последен пат си размислувал/а креативно? Почни денес – постави си ново прашање и отвори си нова можност, во тоа може да те поддржи и играта, картите, коцката #КакоМОЖЕ, а можете да го погледнете и моето кратко излагање на минатогодишната HR Disrupt Скопје 2.0 https://disrupthr.co/vimeo-video/kakomoze-howcan-ana-saltirova-davidovski-disrupthr-talks/.

www.AnaSaltirova.mk