Кога се сеќавам на моето основно училиште, во спомените ми доаѓа слика како со соучениците во ходникот на „Тодор Ангелевски“ ја свириме и пееме песната „Волим црно и црвено“ од Дино Дворник. Сите сплотено ко еден. Од тоа до бруталното претепување на ученичката во неготинското училиште од страна на соученичките има разлика со километри.

Образованието во земјава, кое треба да ги всади капиталните вредности за животот кај учениците, со години наназад ја губи воспитната улога.Доказ е потресната снимка емитувана на јутјуб на која се гледа како соученички ем со клоци и корнење тепаат другарка, ем другите тераат сеир и снимаат со мобилни телефони набаре се случува натпревар по влечење јажиња, а не на живо суштество. Видната подеднакво паѓа и врз родителите.    

Состојбата е поразителна зашто повеќето родители кои имаат малолетни деца знаат дека не толку дрстични инциденти, но ситуации со булинг, малтретирање на школо, навредување, недолични дофрлувања и сеење страв од други ученици се секојдневие на многу деца. За жал, повеќето завршувале под тепих, со поплаки до класните раководители, кај педагогот, директорот, скриени од јавноста. По последниот случај веќе нема место за толеранција. Оддамна е дојден моментот да се проговори за училишната клима, за односите меѓу учениците,  за тоа што преземаат школите и родителите на тој план?

Родители раскажуваат: „Ги праќаме децата во школо со пораката дека треба да се дружат со сите ученици и да ги почитуваат. Но, од дел соученици учат да се двојат во групи, да отфрлаат дури деца или тие сами да бидат отфрлени. Ги учиме да помагаат, а на школо некои ја исмејуваат нивната добрина. Ги советуваме да учат, за на крај некој да ги вика бубалици. Ги опоменувате да не маваат, а некој друг ќе ги влечи за коса или турне по скали. Неодамна девојче беше намерно тутнато во училишен ходник во Битола, за одгоре да го потисни момче на очиглед на други ученици и сите да се смеат. Кутрото девојче денови со наведната глава минуваше низ ходници. По сето ова, разочарувачки делува коментарот на детето до родителот дека грешно го воспитал. Вели дека подобро ќе беше да го научел да биде лош за да се снајде во денешниот свет“.

Друго девојче во основно улилиште од другарките намерно било удрено со кошаркарска топка по глава за време на час по физичко воспитание.Од училиштата пак, се жалат дека дел од учениците се предвреме расцветани и не културни, дека има родители кои не примаат критика за сопствените деца. 

Ништо не е прземено ни за одредени социјалните мрежи (не фејсбук) кои се популарни кај учениците, а каде секој со скриен идентитет може за другиот ученик да напише сѐ што сака и за тоа да не сноси никаква одговорност. Таму се шират лаги за девојчиња од шесто одделение до прва година средно дека наводно имале сексуални искуства, дека биле грди, лоши, популарни, пијани и што уште не.

Неодмна имаше случај на девојче од основно училиште кое сакаше да излезе од лошото друштво на поголеми ученички од истото училиште затоа што и местеле момчиња. Кога за проблемот дознаа домашните и се обратија до родителите на другите деца, довечерашните другарки почнаа да ѝ се закануваат на девојчето дека ќе се соберат по часови во дворот и ќе ја претепаат. Родителите ја носеа и враќаа од школо со недели.

Достоевски рекол дека сите идеали на овој свет не вредат колку солзите на едно дете. 

За вакви изживувања, како и она во Неготино, мора да има казни. Не смее да се прогледа низ прсти затоа што се деца. Но, тоа е само последица. Мора да се бараат причините за да се излечи средината. Мора да има идеологија, позитивните примери, професори подготвени да ги учат децата на живот, а не само на лекции. Чест на исклучоците кои и сега ги има. Стануваме свесни дека не е толку важно дали средното образование е задолжително, дали ќе се учи или не во сабота, дали ќе има или не екстерно , бесплатен превоз, туку колку тоа образование ќе се гради на индивидуални, колетивни, културни, етички и воспитни вредности. Не смее да се дозволи да врие од петки во дневниците, а од тупаници на улиците.

Ж.Здравковска