
АПЛА.MK Преземањето авторски текстови е казниво со закон. Преземањето на авторски содржини (текстови и фотографии) од оваа страница е дозволено само делумно и со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.
Сподели жена-автор (сподели авторка) е иницијатива започната од Сара Миленковска, коосновач во Женската менторска мрежата „Стела“, чија цел е да ги доближи писателките и феминистичката литература до младите девојки во библиотеките низ Северна Македонија. Идејата започна откако еден од менторираните на „Стела“, не беше во можност да најде ваква литература во локалната библиотека. За да се надмине овој јаз, неколку активисти и ментори на „Стела“ се собраа да изнајдат начин да соберат наслови од женската и феминистичката литература и да донесат литератури од жени во локалните библиотеки во некои од помалите градови низ земјата..
Иницијативата започна со повик за споделување книги што ги имаме дома. Валона Речица, како ко-основач на „Стела“ и „Чивнинг-алумна“, го поддржа процесот во кој Македонската асоцијација на амнести во Чивнинг обезбеди ресурси за купување на околу 100 книги. Со оваа поддршка, купени се три пакети со книги на македонски, албански и англиски јазик за три библиотеки.
Првиот пакет книги беше доставен во НУУБ „Св.Климент Охридски“ - Битола по повод Светскиот ден на поезија на ден 21.03.2021 година. Достапноста на информации е особено важна, со цел се подобри образовниот систем, сметаме дека оваа литература исто така треба да се земе предвид. Дури и во дигиталната ера, важно е да се има пристап до литературата, особено онаа што има еманципаторска цел. Библиотеката ја користи можност за повик до сите заинтересирани за донирање на книги од „Авторка“.
ЈКП Водовод Битола се приклучува кон одбележувањето на светскиот ден на водата. Денеска 22 Март 2021 година е Светскиот ден на водата кој оваа година се одбележува под мотото ,,Вредностите на водата“.Организацијата на обединетите нации (ООН), го покрена одбележувањето на Светскиот ден на водата пред 30 години, под овогодинешното мото со централна кампања се залага да се охрабрат луѓето да дадат свое мислење за значењето на водата за рационално користење на истата. Водата значи живот, водата е најзачајниот елемент на здравјето, водата е присутна во секој сегмент од животот. Денес водата е под екстремна закана од се поголемиот број на население на светско ниво, влијанието на стопанството и индустриските капацитети, како и влијанието на климатските промени.
ЈКП Водовод Битола по повод Светскиот ден на водата апелира до сите граѓани рационално и одговорно да ги користат природните водни ресурси, како главен извор на нашето здравје, со што директно ќе се приклучиме кон вреднувањето на водата на светско ниво во услови на пандемија со вирусот COVID 19.
Водата треба сите правилно да ја вреднуваме и да ја чуваме за сите и за генерациите кои доаѓаат.
Во КОВИД центарот во Битола, заклучно со утрово хоспитализрани се вкупно 78 позитивни и суспектни пациенти на КОВИД-19. Сите се со тешка клиничка слика, а 65 од нив се на кислородна поддршка, информираат од Клиничка болница-Битола
Ковид - 19 сериозно ги засега дијабетичарите бидејќи тие иако не се разболуваат почесто во споредба со општата популација сепак, во случај на инфекција, развиваат потешки форми на болеста кои може да завршат и со смртен исход. Кај пациенти со дијабетес кои се инфицирани со Sars-CoV-2 неопходно е почесто да се контролира нивото на шеќер во крвта, гликемиската терапија да се прилагодува на дневна база и пристапот во лекувањето да биде во зависност од тежината на болеста. Ова се препораките кои проф. д-р Татјана Миленковиќ од ЈЗУ Клиника за ендокринологија, дијабетес и болести на метаболизмот ги сподели на неделната он-лајн дебата која ја организира Лекарската комора на РСМ, а овој пат беше на тема „Ковид-19 и дијабетес“.
Пациентите со белодробна опструктивна болест, дијабетес, хипертензија и малигни тумори имаат значително поголем ризик за тешка форма на болеста ковид - 19.
"Во секојдневната пракса и соочување со овие пациенти гледаме и дека колку е поголем број на коморбидитети толку се поголеми и шансите за да дојде до компликации и фатален исход“, изјави проф. д-р Миленковиќ.
Таа потенцира и дека направени студии потврдуваат дека дијабетесот е навистина голем ризик фактор за морталитет од ковид - 19.
„Голема национална студија во Кина покажала дека морталитетот на пациенти со дијабетес бил 10 проценти, додека кај пациенти без дијабетес 2.5 проценти. Кинескиот центар за контрола и превенција на болести изјави дека пациентите без коморбидитети имаат стапка на морталитет 0.9%, додека кај пациентите со дијабетес стапката на морталитет е 7.3%“, објасни проф. д-р Миленковиќ.
Луѓето со дијабетес имаат зголемен ризик за компликации од ковид-19 и фатален исход поради повеќе причини меѓу кои и тоа што имаат дефекти во имунитетот, имаат зголемен ризик за тешки инфекции поради зголеменoто ниво на цитокини, а инфекцијата со ковид-19 ја зголемува состојбата на инсулинска резистенција кај дијабетесот.
„Целокупната смртност од ковид-19 е поголема кај луѓето со дијабетес тип 1 во споредба со дијабетес тип 2. Главните ризик фактори кај пациенти со дијабетес тип 1 за полош клинички исход на инфекција со вирусот се пациенти постари од 50 години, долго траење на дијабетесот, голема преваленца на придружни заболувања. Забележана е поголема зачестеност на дијабетесна кетоацидоза кај деца и адолесценти со новоткриен тип 1 дијабетес за време на ковид-19, но инциденца е иста во споредба со претходните години во истиот временски период што се претпоставува дека покажува дека ковид - 19 не ги зголемува шансите за појава на тип 1 дијабетес, само ја влошува прогнозата за лекувањето“, објаснува проф. д-р Миленковиќ.
На лошата состојба на пациентите со дијабетес влијае и тоа што долго време се во домашен карантин, не се подложни на редовни контроли што дополнително го влошува дијабетесот и допрва ќе се гледаат негативните последици од тоа, а и стресот и паника која ја чувствуваат негативно влијае на регулацијата на шеќерот.
Иако не постојат доволно докази за медицина базирана на докази за ковид-19 третман кај луѓе со дијабетес, сепак постојат препораки. За лесни и умерени помлади пациенти со ковид-19, треба да се држи строга / тесна гликемиска контрола (4.4-6.1 гликемија на гладно и 6.1-7.8 после оброк). За лесни и умерени стари пациенти или пациенти на гликокортикоиди, потребна е пониско или средно ниво на гликемиска контрола ( 6.1 -7.8 кликемија на гладно и 7.8-10 после оброк). За тешки и критични пациенти, постари пациенти, пациенти кои не поднесуваат хипогликемии или пациенти со сериозни кардиоваскуларни и цереброваскуларни заболувања, потребно е да се одржува ниско ниво на гликемиска контрола (7.8-10.0 на гладно и 7.8-13.9 после оброк).
Проф. д-р Миленковиќ појасни дека точно се знае кои од препаратите за лекување на дијабетесот може да се даваат на дијабетичарите со ковид-19, а кои може да ја влошат состојбата и треба да се одбегнуваат. Какво ќе биде лекувањето зависи од тежината на болеста и од видот на дијабетот.
"Гликемиската контрола мора да се оптимизира, особено кај хоспитализирани пациенти со дијабетес, потребно е често прилагодување на терапијата. Метформинот може да се користи кај лесни случаи со ковид-19 сѐ додека кислородната сатурација е добра, но ако таа намалува лекот треба веднаш да се прекине и да се премине на инсулин. Инсулинот се преферира како најмоќно средство за контрола на гликемијата и кај некритични пациенти се дава поткожно, додека кај критични пациенти со сериозно нарушување на гликемијата, дехидратација и електролитен дисбаланс инсулинот се дава инстравенски со интензивна инфузија на течности“, изјави проф.д-р Миленковиќ.
ВИСИНА НА СНЕЖНА ПОКРИВКА во 16 часот (во см)