АПЛА.MK Преземањето авторски текстови е казниво со закон. Преземањето на авторски содржини (текстови и фотографии) од оваа страница е дозволено само делумно и со ставање хиперлинк до содржината што се цитира.
Мај 15, 2025
Анета Блажевска
Битолчанецот за кој на 24 април беше објавено дека е позитивен на КОВИД-19, всушност воопшто не е заболен.
Крајот на мај ќе го дочекаме со просечен број од 2-3 новозаразени на ден-анализа на професорот Трајковски
Мај 01, 2020Анкета за зеленилото во Битола
Мај 01, 2020
На линкот подолу е анкета кој го испитува јавното мислење за состојбата со зеленилото во Битола. Анкетата е на студенти од ФИНКИ, а податоците наменети за проектна задача. Воедно, податоците што ќе се добијат на крајот ќе бидат објавени на нашиот портал.
Ги молиме читателите да издвојат некоја минута од своето слободно време и да ја пополнат.
На денешен ден загина Киро Дандаро
Мај 01, 2020На денешен ден1 мај во 1942 година во атарот на село Поткамен, кај Чајниче, Босна и Херцеговина, загина Киро ДИМИТРОВСКИ-Дандаро, припадник на македонското националноослободително и комунистичко движење и учесник во Антифашистичката и народноослободителна борба на Југославија, графичар.
По повод 1-ви Мај, Меѓународниот празник на трудот, Јавните претпријатија Водовод, Пазари и Нискоградба од Битола упатуваат честитки до сите работници и граѓани на Република Северна Македонија!
РЕК „Битола“ го честитка Први Мај
Мај 01, 2020На сите работници и граѓани на Република Северна Македонија, Подружницата на АД ЕСМ- РЕК „Битола“ им го честита Први Мај, Меѓународниот ден на трудот!
ЈП „Стрежево“ со честитка за Први Мај
Мај 01, 2020По повод 1 Мај, Меѓународниот празник на трудот, кој отсекогаш бил симбол на борбата за работничките права и изразување на работничка солидарност, ЈП „Стрежево“ упатува честитки до работниците и сите граѓани во Република Северна Македонија!
Неколку ексклузивни и вредни податоци за социјална историја на Битолскиот санџак. Малкумина знааат за тоа дека Битола на пример, во 1890/91 година имала 40 казина-меани, во Буково и Трново две фабрики за пиво, во 1911 година три театри, 15 читалишта...Ете подетално:
1.Битола и околината според пописот од 1890/91 имала: 2484 дуќани, 160 анови, 260 фурни, 40 казина-меани, 7 хамами, 2 печатници, 8 аптеки, 30 ресторани.Според пишувањата на Мехмед Тефик кој забележал дека во 1911 година во Битола имало:1138 дуќани, 1410 магази 12 фабрики, 40 меани, 5 казина,26 воденици, 3 театри, 15 читалишта, 1 ледара, 36 пекарници, 14, аптеки, 20 табакани, 3 болници, 16 хотели, 106 анови.
2. Освен мелниците од прехрамбената индустрија постоела уште и фабриката за бонбони и локуми на Герасим Сотиров,изградена во 1885 година. Постоеле и две фабрики за пиво, едната отворена во Буково 1890/91 со капацитет од 600хектолитри, која уништила дел од производството поради недостиг на магацински простор. Другата фабрика се наоѓала во селото Трново, но и таа немала долг век. Овие две фабрики како и уште една за шпиритус и една за зејтин крахирале за многу кратко време најмногу поради немањето на стручен кадар, слабиот квалитет и надворешната конкуренција.
3.Парната мелница на Исмаил бег во Битола имала капацитет од десет тони мелено брашно, работела со 6 валци.
4. Постоеле само две фабрики за производство на гајтан во Дихово и Магарево. Фабриката во Дихово била изградена во 1885 година започнала со производство во 1886 година. Преминала на парен погон во 1895 година и вработувала 220 луѓе, работејќи дено-ноќно. Работниците биле многу ниско платени и најголемата надница достигаше до околу 5 пијастери а употребата на женскиот и детскиот труд беа распространети.
Фабриката во Магарево била подигната најверојатно во 1890 година и вработувала 800 работници.Следејќи го развојот на нештата, се пристапило и кон отварење на уште една предилница во Дихово и уште една фабрика во Магарево, која би преработувала готова преѓа од англиско производство.Фабриката во Дихово произведувала 50.000 кг. гајтани годишно што е еквивалент на целокупната побарувачка на Србија и до раните деведесети и за таа намена таму биле испраќани 12.000-15.0000 килограми гајтан, кои биле складирани во Ниш.
Текстилната индустрија доживувала особит подем. Таа пред се ги задоволувала потребите на османлиската војска а дел од своите производи изнесувала и надвор најчесто во околните балкански земји. Диховската фабрика до 1905 година успевала да произведе 30% чист приход, а истата година во Магарево била пуштена во употреба новата комибинирана предилнца и ткајачница.Доколку се следи ваквиот развој на нештата тогаш реално може да биде прифатен податокот од Хаџи Васиљевиќ како точен кој вели дека до крајот на 1910 година во Дихово постоеле четири текстилни фабрики, со по 250-300 работници.
Пишува : Васко Гичевски студент на Институт за историја при Филозофски факултет, УКИМ, Скопје
Најчитани
